Van stress naar succes - werkdrukbeleving in het onderwijs

Blog

Hoge werkdruk
De werkdruk in het basisonderwijs is hoog. Dit wordt dit niet veroorzaakt door drukke kinderen, maar het is vooral de administratie1 die voor veel stress zorgt bij leerkrachten. Docenten moeten niet alleen lessen voorbereiden en voor de klas staan, maar worden daarbij ook belast met het invullen en maken van volgsystemen, evaluaties, sociaal-emotionele vragenlijsten en toetsmappen.

Oorzaken stress
De werkdruk is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Dit heeft vele oorzaken. De belangrijkste is misschien wel dat de maatschappij steeds weer nieuwe eisen aan het onderwijs stelt. Van docenten wordt bijvoorbeeld verwacht dat ze ook sociale problemen van kinderen oplossen. Uit onderzoek van CNV Onderwijs2 blijkt dat deze werkdruk rampzalige gevolgen heeft; bijna de helft van de leerkrachten geeft aan dat de werkdruk negatieve gevolgen voor zijn of haar gezondheid heeft. Twee derde heeft minder plezier in het werk en bij zestig procent gaat het ten koste van het privéleven.

Neem je stress in de hand
Gelukkig wil het nieuwe kabinet daar wat aan doen. Het trekt bijna 500 miljoen euro3 uit om de werkdruk in het basisonderwijs te verlagen. Dat zal zeker helpen, maar niet alle stress is op te lossen met geld. Gelukkig kun je zelf ook wat doen als docent. Werkdruk heeft een objectief en een subjectief aspect. Het heeft zowel te maken met de hoeveelheid en grootte van de taken die je krijgt, als met hoe je die ervaart. Ook al kun je de externe factoren die de stress veroorzaken niet controleren, hoe je ermee omgaat kan een wezenlijk verschil maken.

RET jezelf van stress
Een groot deel van de beleving van stress, is subjectief. Waar de één gestrest van raakt, heeft de ander een stuk minder last van. Om meer controle te krijgen over hoe je op een bepaalde situatie reageert, is er de Rationale effectiviteitstraining (RET)-methode. De basis van deze methode is het ABC-model (Activating, Belief, Consequence).

Je kijkt naar de gebeurtenis (A), welke gedachten (B) deze bij je oproept en welk gevoel (C) je daarbij hebt. Belangrijkste conclusie van de RET-methode: het is niet de gebeurtenis die je gevoel bepaalt, maar de manier waarop je tegen de gebeurtenis aankijkt. Hoe je dit precies in de praktijk brengt, leer je in onze cursus Van stress naar succes - werkdrukbeleving in het onderwijs

1 https://nos.nl/artikel/2167480-basisschoolleraren-werkdruk-vooral-door-administratieve-rompslomp.html
2 https://onderwijs.cnvconnectief.nl/themas/actueel/werkdruk/
3 https://www.nu.nl/binnenland/4950272/nieuw-kabinet-zegt-bijna-500-miljoen-toe-verlaging-werkdruk-basisonderwijs.html