Werkdruk: hoe ga je ermee om?
"Basisschoolleraren die in december staakten1 voor de vermindering van werkdruk, kunnen zelf veel doen aan het verminderen van deze werkdruk." Dat stelt Jolande Hogewind, directrice van het Calvijn College in Amsterdam, in een artikel in de Volkskrant.2 Samen met teammanager El Jaouhari zorgde Hogewind ervoor dat het Calvijn College de afgelopen jaren uitgroeide van een school met een dubieuze reputatie tot "misschien wel de beste school van Nederland", zoals Eberhard van der Laan dat zei. De werkdruk die de leraren op het Calvijn College ervoeren, was een van de zaken die Hogewind en El Jaouhari hebben aangepakt. Werkdruk is iets waar iedere leraar mee te maken krijgt, maar hoe ga je daarmee om?
Werkdruk is ‘eigen schuld’
Op het Calvijn College zijn ze de werkzaamheden op een andere manier gaan verdelen, zo geeft Hogewind aan. “Elk jaar maken we kaartjes met alle taken: voor zoveel klassen is een mentor nodig, we moeten zoveel lessen geven, er zijn zoveel mensen voor de activiteitencommissie nodig, enzovoorts.” Iedere leraar op het Calvijn College draagt taken aan en schat ook hoeveel tijd iedere taak kost. De school geeft leraren veel autonomie en zeggenschap over wat ze ieder jaar willen doen. Daarnaast heeft het Calvijn nagedacht over andere manieren om de werkdruk te verlichten. Zo krijgen leraren verschillende klassen uit hetzelfde leerjaar, zodat ze een les bijvoorbeeld vijf keer kunnen geven.
Meer controle over de workload
Werkdruk is een subjectief gegeven. Wat de een als druk ervaart, is voor de ander prima te doen. Het ervaren van te veel werkdruk gaat vaak echter ook samen met het verliezen van controle. Je hebt het gevoel dat je het niet allemaal zelf meer in de hand hebt. Het voorbeeld van het Calvijn College laat zien dat het geven van autonomie aan leraren ervoor zorgt dat ze meer controle hebben over hun workload. Daarnaast helpt het als je een gezamenlijke verantwoordelijkheid draagt voor het werk. Als een taak meer uren kost, is er minder tijd over voor de andere taak. Dan moet je samen met je collega’s bespreken hoe je dit gaat oplossen. Maar daarmee ben je er natuurlijk nog niet. Van een leraar wordt verwacht dat hij kan plannen en organiseren. Toch gaat dit niet iedereen even goed af. Het belangrijkste is dat je voldoende structuur kunt aanbrengen en hoofd- van bijzaken kunt onderscheiden.
Plannen kun je leren!
De basis van een goede planning is een agenda, waarin je al je tijdsbestedingen, ook privé, vastlegt. Aan het begin van de week kijk je wat er voor die week op de planning staat. Is je agenda te vol? Dan kijk je wat je kunt schrappen, verplaatsen of eventueel delegeren. Het gaat er uiteindelijk om dat je alles wat je doet, overdenkt en overweegt, zodat het allemaal bewust gebeurt en jij de controle hebt. Je kunt ook met to-do-lijsten werken. Het nadeel daarvan is echter dat de taken die erop staan meestal vaag zijn en dat er geen deadline en tijdsindicatie is. Daarbij worden to-do-lijsten eerder langer dan korter. Wil je echt een ster worden in plannen? Lees dan Getting Things Done3 van David Allen. En volg de cursus Regie over jouw tijd.
1 https://www.nu.nl/dvn/5045543/waarom-basisschoolleraren-dinsdag-opnieuw-staken-.html
2 https://www.volkskrant.nl/binnenland/hoe-het-calvijn-college-misschien-wel-de-beste-school-van-nederland-werd~a4555699/
3 https://www.bol.com/nl/f/getting-things-done/39492293/
Op professionaliseringsreis met E-WISE
"Ik ben al enkele maanden op reis! Op reis met E-WISE, waarbij ik mezelf kan professionaliseren op het moment wanneer het mij uitkomt. Als docent of als teamleider. Het aanbod is heel divers en binnen een afzienbare tijdsinvestering (2 tot 4 uur) af te ronden. Dat ligt aan het huiswerk welke wordt meegegeven. Sterker nog. Samen met collega's werken we, als LMT van het Calvijn College te Goes, in gezamenlijkheid enkele cursussen door. Daar waar we samen leren..."
Hugo Niewenhuijse, Docent AK / Teamleider TL / Havo / VWO bij Calvijn College
Hier word ik blij van!
"Via E-WISE heb ik de training 'Een kind met autisme in de klas' afgerond met een 10. Supergaaf! Het is interessant, motiverend, helder van opzet. Het is mooi overzichtelijk, kort en krachtig en daardoor ook goed te gebruiken als 'huiswerkopdracht' voor leerkrachten ter bespreking op bijvoorbeeld een studiedag. Ook voor persoonlijke professionalisering ben ik positief. Het is qua tijd goed in te passen in de planning, je kunt het onderbreken om later weer op te pakken. Kortom: ik word hier blij van!"
Elles Vrij, Leerkracht en rekenspecialist stichting Proo
Al tientallen certificaten behaald
"De goede communicatie met E-WISE is mij heel goed bevallen. Altijd paraat om vragen te beantwoorden en altijd snelle reactie via de mail. Prima cursusmateriaal wat ook afwisselend gepresenteerd wordt. Sluit je een cursus positief af, dan krijg je een certificaat uitgereikt. Ik ben de 50 certificaten al gepasseerd! E-WISE staat open voor tips en advies uit het onderwijsveld, zodat dit weer kan worden verwerkt in het nieuwe cursusaanbod. Dus wil je nascholen? Dan zou ik zeggen: doen!"
Erik van Dijk, docent bij CSG Willem de Zwijger
Afwisseling tussen instructie en opdrachten
"De voordelen van E-WISE vind ik dat je in je eigen tempo, interessegebied en op een geschikt tijdstip een cursus kunt volgen. In twee uur rond je een cursus af en heb je voldoende handvatten om het toe te passen in je werk. Ik heb de cursus Google Forms afgerond en kon er gelijk mee aan de slag. De les van E-WISE is duidelijk, je hebt afwisseling tussen instructie en opdrachten waarin je het geleerde gelijk kunt oefenen. Vooral dat laatste is belangrijk om de stof te laten beklijven en toe te passen in de praktijk."
Janet Huisman, leerkracht groep 6, mediacoach & ICT coördinator bij School Loevestein
Ik wil er gebruik van blijven maken!
"Dagelijks heb ik met veel verschillende leerlingen te maken: rustige en drukke leerlingen, leerlingen met gedragsproblemen en zij die extra ondersteuning nodig hebben of meer uitdaging kunnen gebruiken. Er is een verscheidenheid aan behoeftes en er zijn net zoveel meningen en methodes van (vak-)collega’s. Het grote voordeel van E-WISE is dat een deskundige in een online cursus op een toegankelijke manier theorie met praktijk verbindt en de docent veel praktische handvatten biedt. Ik wil er dankbaar gebruik van blijven maken!"
Dirk-Jan Dunnink, docent Duits bij het Stedelijk Lyceum Enschede